Terugblik Internationale Comenius Conferentie 2024

** English below**

Van 14-16 november vond de Internationale Comenius Conferentie plaats in Naarden en Amsterdam, georganiseerd door het Comenius Museum, zijn partnermuseum Muzeum J. A. Komenského Uherský Brod, de Rijksuniversiteit Groningen en het Filosofisch Instituut van de Tsjechische Wetenschappelijke Academie in Praag. Met deelnemers uit onder meer Tsjechië, Duitsland, Engeland, Japan, Brazilië, Mexico en Nederland was het met recht een internationale bijeenkomst te noemen, met een  bijzondere uitwisseling van ideeën en expertise rondom het thema Comenius: education, anthropology & cosmology.

Onderwijs vormt de kern van het denken, werken en de praktische inspanningen van Jan Amos Comenius (1592-1670). Sinds de 19e eeuw is zijn denken over onderwijs intensief bestudeerd, vaak vanuit het perspectief van de moderne onderwijstheorie en met het doel Comenius te presenteren als de grondlegger van een aantal moderne principes, zoals zintuiglijk leren, levenslang leren, democratisering van het onderwijs en verschillende innovatieve didactische principes.

Dit onderzoek lijdt echter vaak onder anachronistische benaderingen. De conferentie behandelde dit belangrijke thema in de context van Comenius' bredere visie op de mens, voornamelijk gerelateerd aan zijn antropologie, die op haar beurt deel uitmaakt van zijn kosmologie: zijn visie op de eenheid en harmonie tussen de mens en de bredere wereld van de natuur en het universum in het algemeen.

Op donderdag 14 november werd de conferentie feestelijk geopend in het Huis van de Stad in Naarden, in aanwezigheid van de Tsjechische ambassadeur Zijne Excellentie Mr. René Miko en burgemeester van Gooise Meren, Han ter Heegde. Prof. dr. Ann-Sophie Lehmann (Chair Art History & Material Culture, Rijksuniversiteit Groningen) trapte de conferentie inhoudelijk af met haar keynotelezing “The Thinking Craft. Making and Using Comenius' Thing Pictures”. De muzikale omlijsting werd verzorgd door de gerenommeerde accordeonist André Vrolijk.

Op vrijdag bestond het programma uit panelsessies en een lunch in het Huis van de Stad. Deelnemers konden verder de Vesting ontdekken tijdens een stadswandeling met rondleider van de Gele Loods, of het Comenius Museum induiken voor een bezoek aan het mausoleum en de tentoonstellingen.

De conferentie werd zaterdag 16 november afgesloten met een bezoek aan de Embassy of the Free Mind in Amsterdam. Daar verzorgde Prof. dr. Howard Hotson (Professor Early Modern History, Oxford University) zijn keynotelezing “Comenius in Context: General Crisis and Universal Reform”. Ook kregen deelnemers uitgebreid de gelegenheid om bijzondere edities van Comenius’ werken te bekijken, met toelichting door Corey Andrews (Embassy of the Free Mind). De resultaten van de conferentie zullen te zijner tijd in publicatievorm verschijnen. Geïnteresseerden zullen hiervan uiteraard op de hoogte worden gebracht door de organiserende partijen.

**English**

From November 14-16, the International Comenius Conference took place in Naarden and Amsterdam, organized by the Comenius Museum, its partner museum Muzeum J. A. Komenského Uherský Brod, the University of Groningen and the Philosophical Institute of the Czech Scientific Academy in Prague. With participants from the Czech Republic, Germany, England, Japan, Brazil, Mexico and the Netherlands, among others, it could rightly be called an international meeting, with a wonderful exchange of ideas and expertise around the theme of Comenius: education, anthropology & cosmology.

Education lies at the heart of Johannes Amos Comenius’ (1592-1670) thinking, works and practical efforts. Since the 19th century his educational thought has been intensively studied, often from the perspective of modern educational theory and with the aim to present Comenius as the founding father of a number of modern principles, such as sense-based learning, life-long education, democratisation of education and various innovative didactical principles.

This research, however, often suffers from anachronistic approaches. The conference addressed this important theme in the context of Comenius’ broader views of mankind, primarily related to his anthropology, which itself is part of his cosmology: his vision of the unity and harmony between man and the wider world of nature and universe in general.

On Thursday, November 14, the conference was festively opened at the City Hall in Naarden, in the presence of Czech Ambassador His Excellency Mr. René Miko and Mayor of Gooise Meren, Han ter Heegde. Prof. Dr. Ann-Sophie Lehmann (Chair Art History & Material Culture, University of Groningen) then presenter her keynote “The Thinking Craft. Making and Using Comenius' Thing Pictures”. The musical entertainment was provided by renowned accordionist André Vrolijk.

On Friday, the program consisted of panel sessions and lunch at the City Hall. Participants could further explore Naarden-Vesting on a city walk with a tour guide from the Gele Loods, or dive into the Comenius Museum to visit the mausoleum and exhibitions.

The conference concluded on Saturday, Nov. 16, with a visit to the Embassy of the Free Mind in Amsterdam. There, Prof. Dr. Howard Hotson (Professor of Early Modern History, Oxford University) delivered his concluding keynote “Comenius in Context: General Crisis and Universal Reform.” Participants also had the opportunity to view special editions of Comenius' works, with explanations by Corey Andrews (Embassy of the Free Mind). The conference proceedings will appear in publication form in due course. Interested parties will be notified accordingly by the organizing committee.

Photography: Liek Bouma