Laureaten

2024

Van 2013 tot 2022 was Kim Putters directeur van het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP). Hij is de huidige voorzitter van de Sociaal-Economische Raad (SER). Kim Putters wijst erop dat we in de overgang naar een ander type samenleving zitten, met belangrijke gevolgen voor hoe wij leven. Wij zouden anders moeten leren kijken: van een smalle blik op welvaart en groei naar een integrale blik vanuit brede welvaart, waar samenleving, economie en milieu in balans zijn. Dat vraagt om een nieuw sociaal contract waarbij er vooral vanuit mensen zelf moet worden gedacht. Putters draagt daarvoor bouwstenen aan die ertoe moeten leiden dat mensen zich verbonden voelen, zinvol mee kunnen blijven doen en erbij blijven horen. Daarmee geeft Putters ook invulling aan het gedachtegoed van Comenius. Die pleitte bovenal voor een menselijke manier van met elkaar omgaan, met gelijke kansen op goed onderwijs voor iedereen als basis.

2023

Tineke Ceelen geeft in daad en woord gepassioneerd leiding aan Stichting Vluchteling, die zorgt voor opvang en ondersteuning van vluchtelingen wereldwijd. In acute situaties biedt de stichting levensreddende hulp aan mensen die het slachtoffer zijn van conflicten, geweld of natuurrampen. Ook ondersteunt zij bij het vinden van structurele oplossingen, zodat mensen op eigen kracht hun toekomst kunnen verbeteren. Tineke Ceelen is nu al 20 jaar de drijvende kracht achter deze activiteiten en reist daarvoor zelf ook naar de crisisgebieden. Zij is een boegbeeld van humanitaire hulpverlening en communiceert regelmatig over het belang daarvan in de media.

2022

Haar baanbrekende werk op het gebied van de geschiedenis van oorlog en vrede, vrijheid en veiligheid, is zowel  wetenschappelijk als maatschappelijk van grote betekenis Haar leidraad om inzichten ontleend aan historisch-wetenschappelijk onderzoek in een actueel perspectief te plaatsen is kenmerkend voor haar werk. Daarover weet zij op bijzonder heldere en onafhankelijke wijze te communiceren en bereikt daarmee een breed publiek.

2022

Ontving de Comenius Oeuvre Prijs vanwege zijn onophoudelijke en voortdurende zoektocht naar ordening in wat op het eerste gezicht chaos en willekeur lijkt.

Als geen ander weet hij als ’leraar’, wetenschapper en journalist zijn leven lang geopolitieke kwesties te duiden. Tot op de dag vandaag vormen zijn analyses in binnen en buitenland een baken voor studenten, beleidsmakers en het geïnteresseerde publiek.

Zij bieden houvast om de anarchie, die onze wereld eigenlijk nog steeds is, bestuurbaar te houden. Zij geven vorm aan het streven naar een vreedzame internationale samenleving, hoe weerbarstig de politieke werkelijkheid ook kan zijn.

2020

Tomáš Halík is een eminent geleerde en geestelijk leider tegelijkertijd, die door zijn bijzondere levensloop onder verschillende politieke regimes, en vooral door zijn vele boeken die in verscheidene talen zijn verschenen, wereldwijd grote erkenning en waardering geniet. Hij getuigt tot op de dag van vandaag op geheel onafhankelijke en kritische wijze tegen onrecht en gebrek aan vrijheid en is een vurig pleitbezorger van meer solidariteit in de wereld."

2019

UAF-directeur Mardjan Seighali. De jury noemt de geboren Iraanse een 'enthousiast inspirator in de samenleving die mensen weet te verbinden en ondersteunen zodat ze hun eigen grenzen in de samenleving kunnen verleggen.' 'Als vluchteling en vrouw heeft Mardjan Seighali hard moeten werken om een leven en een loopbaan in Nederland op te bouwen. Ze is daar voortreffelijk in geslaagd. En zij speelt, in de geest van Comenius en mede door het bekleden van tal van maatschappelijke functies een belangrijke en inspirerende rol in onze samenleving.'

2018

Hij heeft zijn hele indrukwekkende loopbaan zich met hart en ziel ingezet voor de democratische rechtsstaat, de staat die het ons allen mogelijk maakt om te leven in een samenleving die Comenius voor ogen had. "Het is niet alleen van belang dat je in het systeem van die samenleving werkt, maar ook aan het systeem", zei hij zelf. In zijn kritische analyses en scherpzinnige beschouwingen, opgebouwd door middel van analytische en synthetische methoden, toont hij de samenhang tussen verschijnselen en draagt hij die ook breed uit ter bevordering van een betere wereld.

2017

Hij publiceerde over de Nederlandse geschiedenis, het tijdperk van de Verlichting en het Europese Jodendom. Zijn vermogen om de verschillende terreinen als economische geschiedenis en intellectuele geschiedenis te verbinden met de geschiedenis van politiek, godsdienst, maatschappij en wetenschap heeft een standaard gezet op het gebied van de geschiedschrijving over de Verlichting. Israel is als hoogleraar moderne Europese geschiedenis verbonden aan de School of Historical Studies van het Institute for Advanced Studies in Princeton (V.S).

2016

Hij ontving de prijs vanwege het feit dat alles wat hij doet gebeurt vanuit de overtuiging dat de problemen in de wereld een globale aanpak verdienen, waarin Europa als een regionale factor een belangrijke rol moet spelen. Hij legt daarbij voortdurend de nadruk op normen en waarden en respect. Dit doordrenkt ook zijn visie op Europa, waarbij naar zijn opvatting niet alleen het economisch aspect van belang is maar vooral de gemeenschappelijke waarden essentieel zijn. Hij spreekt daarom van een Europa als een continent van waarden.

2015

Geert Mak weet als meester van de dwarsverbanden relaties te leggen tussen kleine gebeurtenissen en hun grote betekenis en andersom. Daarmee toont hij de samenhang die inzicht brengt. Het samenvallen of ineengrijpen van antropologische, staatkundige en religieuze tradities en ontwikkelingen weet Mak niet alleen te determineren, maar de effecten worden door hem geopenbaard als de geheimen in een spannend jongensboek.

2014

Ze ontving de prijs vanwege haar niet aflatende inzet om de inspanningen van de wetenschap onder de aandacht van het algemene publiek te brengen. Daarbij slaat zij op tal van plekken in de wereld bij voortduring bruggen tussen verschillende terreinen van wetenschap; alles met het oog op verduurzaming van de samenleving, met name op het gebied van voedselproductie. Louise Fresco opereert daarmee in lijn met de 17e eeuwse Tsjechische wetenschapper Jan Amos Komensky (Comenius). Hij verbond tijdens zijn voortdurende vlucht door Europa theologie, filosofie en pedagogiek om door onderwijsverbetering de wereld van toen tot morele stabiliteit te brengen.

2013

Hij ontving de prijs voor onder andere zijn diepgaande betrokkenheid bij maatschappelijke vraagstukken en de wijze waarop hij wetenschap, onderwijs, cultuur en samenleving weet te verbinden in voordrachten, presentaties en tal van publicaties.

2012

De jury heeft in zijn oordeel vastgesteld dat inzet en productiviteit van de prijswinnaar op onderscheidende manier de verbinding leggen van wetenschap met maatschappij, onderwijs, politiek en media. De inzet, doelstelling, inhoud alsook de gedrevenheid van de heer Dijkgraaf vertonen opvallende overeenkomsten met die van Comenius 350 jaar geleden.